Πριν μερικά χρόνια, στο ωραίο ισόγειο καφέ του Μουσείου Μπενάκη της Πειραιώς, έγινε μία συνάθροιση φωτογραφική με ομιλητή τον σπουδαίο θεωρητικό Πλάτωνα Ριβέλλη. Κάποια στιγμή, εμπνευσμένη από τα λεγόμενα του, τόλμησα να κάνω μία παρένθεση λέγοντας, "Η φωτογραφία είναι σαν τον έρωτα" αποσπώντας χαμογελαστές αντιδράσεις. Η φράση δεν αποτελούσε μία στιγμιαία έμπνευση αλλά μία διαπίστωση η οποία προήλθε από διάφορες εμπειρίες και ενδελεχείς σκέψεις περί φωτογραφικής τέχνης. Κατά την πρώτη επαφή, τα πρώτα μαθήματα ή γενικώς συναντήσεις φωτογραφικές, όλοι ξεκινούν με ανεξάντλητο ενθουσιασμό και οίστρο για δημιουργία και νέα, άγνωστα πράγματα. Οι ορμές εν γένει ασυγκράτητες! Οι μήνες, ή τα χρόνια,

Τις τελευταίες δεκαετίες οι επιστήμονες παρακολουθούν με ιδιαίτερο ενδιαφέρον την εξέλιξη κι ανέλιξη ενός νέου είδους, του homo fotograficus. Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες έρευνες, επιβεβαιώνεται ότι πρόκειται για ένα ον πολυσχιδές το οποίο δύναται να κατηγοριοποιηθεί αναλόγως τα χαρακτηριστικά που το διέπουν. Συγκεκριμένα, οι μελέτες αποδεικνύουν πως γενικά το ον αυτό: παρατηρεί συνήθως οξυδερκώς τη λεία του, κουβαλά πάντοτε μαζί του το τρίτο μάτι (οι επιστήμονες παραπέμπουν τους πολίτες στο Μεγάλο Αδελφό του George Orwell), ενίοτε αρέσκεται στη μοναξιά κι άλλοτε αποζητά τους ομοειδείς του σε οργανωμένα φεστιβάλ, διέπεται συχνά από αισθήματα 'διαφορετικότητας', κινείται γρήγορα, ελίσσεται, α

Έχετε προσέξει (ειδικά όσοι κινείστε στους πιο εικαστικούς χώρους) τον καλλιτεχνικό οργασμό που μοιάζει να έχει καταλάβει τους τελευταίους μήνες την πρωτεύουσα τουλάχιστον; Πριν λίγες ημέρες εγκαινιάστηκε μεγαλόπρεπα η Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών του Ωνάσειου Ιδρύματος, το Athens Photo Festival και η Photobiennale 2010 Θεσσαλονίκης μιλά για χιλιάδες επισκέπτες, ανοίγει ξαφνικά τις πύλες του το λεγόμενο Athens House of Photography (ειρήσθω εν παρόδω, τολμώ να σημειώσω ότι έχω υψηλές προσδοκίες από το συγκεκριμένο καθότι έρχεται να καλύψει ένα εμφανές πλέον κενό που υπήρχε τέτοιου φωτογραφικού πολυχώρου στην Αθήνα κι είναι σοβαρός ο ρόλος που καλείται να διαδραματίσει), επιπλέον πρωτοεμφανίζεται

Σε μία εποχή όπου πολλά έντυπα εξαϋλώνονται, περικόπτονται ή... χάνουν τη ράχη τους, το αγγλικό British Journal of Photography (BJP) κάνει τη μεγάλη έκπληξη κι αποφασίζει να αναβαθμιστεί και να μεταμορφωθεί σ' ένα πολυτελές μηνιαίο φωτογραφικό περιοδικό με βελτιωμένη ποιότητα χαρτιού. Ένα από τα βασικά επιχειρήματα του εκδότη του Simon Bainbridge έγκειται στην ίδια τη φύση του χαρτιού! Δηλαδή; Το BJP μετά από 146 (!) χρόνια παρουσίας ως εβδομαδιαίο περιοδικό ποντάρει στα πλεονεκτήματα του καλού χαρτιού και γίνεται ένα ωραίο μηνιαίο φωτογραφικό έντυπο με άψογη ποιότητα εικόνας. Όταν “αρχιτέκτονες και γραφίστες έχουν πανέμορφα περιοδικά να διαβάζουν, γιατί να μην έχουν και οι επαγγελματίες φωτ

“Όπου κι αν πάω η Ελλάδα με πληγώνει”, έλεγε τόσο αληθινά ο ποιητής Σεφέρης. Ότι Έλληνες διαπρέπουν σε πανεπιστήμια και νοσοκομεία της αλλοδαπής, ως καθηγητές και γιατροί, είναι πλέον μία φράση κλισέ. Ότι ο Έλληνας όταν φεύγει από την χώρα δείχνει έναν καλύτερο εαυτό, είναι επίσης μία διαπίστωση τετριμμένη. Ότι επισήμως συνεχίζουμε να προωθούμε διαρκώς, εκτός συνόρων, το “αθάνατο” αρχαίο πνεύμα και πολιτισμό, αποτελεί πλέον την γνωστή, οξύμωρη καραμέλα που πιπιλίζουμε εδώ και δεκαετίες (δεν είναι όμως σα να δηλώνουμε παράλληλα ότι το “αθάνατο” έχει προ πολλού πεθάνει;!;). Όλα όμως αποτελούν ταυτόχρονα μία απόλυτη ακύρωση του σύγχρονου πολιτισμού που παράγει η χώρα και μία αναίρεση των σπουδα

“Οι φωτογραφίες και οι τάφοι είναι τόσο λυπηρά κι αξιολύπητα όταν η γενιά που τα αγάπησε έχει φύγει.” Τα λόγια αυτά που έγραψε πριν πολλά χρόνια η μοναχή Γαβριηλία μου διάβασαν πριν λίγες ημέρες και σκέφτηκα πόσο επίκαιρα είναι στην ψηφιακή εποχή μας (την ίδια προφανώς δεν την απασχολούσε η τέχνη της φωτογραφίας, είχε αφιερώσει όλη της την ζωή σε αγαθοεργίες στην Ινδία). Σκέφτηκα τις χιλιάδες “αϋλες” εικόνες των πίξελ που σήμερα κοιτάζουμε χαρούμενοι μέσα από τις ψηφιακές μας οθόνες – τις απειροελάχιστες που τυπώνουμε – και το τί χειροπιαστό θα βρουν από μας οι άνθρωποι του μέλλοντος. Πώς θα τις βλέπουν, τί συμβατές τεχνολογίες θα έχουν μετά από 100-200 χρόνια, πώς θα τις ανακαλύψουν ως αρχα

Πριν 73 χρόνια, ένας από τους μεγαλύτερους καλλιτέχνες όλων των εποχών, ο Pablo Picasso, συγκλονίστηκε από μία τραγωδία κι ήταν η πρώτη φορά στη ζωή του και στην τέχνη του που η(οι) πολιτική(οι) τον άγγιξε προσωπικά τόσο έντοντα, ώστε να τον ωθήσει να δημιουργήσει ένα από τα πιο σπουδαία αριστουργήματα του 20ου αιώνα, το έργο-σύμβολο, την “Γκερνίκα”. Γυναίκες που ουρλιάζουν, νεκρά μωρά, αλλόκοτες γραμμές, τεχνητό και αληθινό φως... ένα έργο σοκαριστικό. Πού είναι η δύναμή του; Πού είναι η δύναμη ενός έργου τέχνης; Τον Φεβρουάριο του 2003, η αμερικανική αντιπροσωπεία στα Ηνωμένα Έθνη αποφάσισε να μιλήσει για πιθανή στρατιωτική παρέμβαση στο Ιράκ και μετά την ομιλία του Colin Powell θα γινόταν

Στο διεθνές φωτογραφικό στερέωμα η Ελλάδα αρχίζει τα τελευταία χρόνια να κάνει πιο αισθητή την παρουσία της. Δεν είναι λίγοι, οι κατά τ' άλλα ειδήμονες της σύγχρονης φωτογραφίας, που ευγενικά απαντούν σε σχετική ερώτηση, κατά τη διάρκεια διεθνών φεστιβάλ, ότι δεν γνωρίζουν “δυστυχώς κάποιους Έλληνες δημιουργούς” ή μπορεί και να γνωρίζουν δύο-τρία ονόματα. Πρόσφατα ένας σημαντικός Ευρωπαίος επιμελητής σχολίασε ότι δεν έχει ταξιδέψει στην Ελλάδα ποτέ προς αναζήτηση σύγχρονης τέχνης γενικότερα, για να μην μιλήσουμε περί της φωτογραφικής συγκεκριμένα. Όλες τα προαναφερθέντα σχόλια και διαπιστώσεις μπορούν πιθανότατα να αντικρουστούν με σοβαρά επιχειρήματα από κάποιους. Όταν βρίσκεσαι μέσα στο ελ

Ένα καλοκαίρι, πολλά χρόνια πριν, τρεις φίλες αποφάσισαν να... απολαύσουν επί ώρες τις αθηναϊκές παραλίες. Στο γυρισμό, η τρέλλα της νιότης τις παρακίνησε να επιστρέψουν σπίτια τους μέσα από έναν αρκετά ασυνήθιστο δρόμο. Ήταν απόγευμα αλλά η ζέστη ήταν ακόμη δυσβάσταχτη, οι παραλίες έσφυζαν από κόσμο, τα αυτοκίνητα πηγαινοέρχονταν με ιλιγγιώδη ταχύτητα και οι τρεις φίλες ξεκίνησαν το οδοιπορικό τους μη γνωρίζοντας τί τις προσμένει. Καθώς περπατούσαν αμέριμνες, ξάφνου ξεπρόβαλε μπροστά τους ένας παράξενος άντρας· τις κοίταξε με πρόσωπο σκοτεινό κι άρχισε να αυνανίζεται προκαλώντας τον τρόμο των τριών γυναικών. Γοργά το βάλανε στα πόδια προκειμένου να ξεφύγουν κι έπειτα από αρκετή ώρα σταμάτησ

Πριν λίγες μέρες μου τηλεφώνησε ένας ρομαντικός ερασιτέχνης φωτογράφος και κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια της συνομιλίας μας μου είπε με μία αγαθή, ποιητική θλίψη ότι είναι “μόνος” σε αυτό που κάνει, που βλέπει, που φωτογραφίζει. Η απαισιόδοξη, ισοπεδωτική απάντηση θα ήταν “ναι, πράγματι, έτσι όπως εξελίσσονται τα πράγματα στην σύγχρονη τέχνη” (βέβαια κάποιος σοφός κάποτε είπε πως “ο πεσιμιστής είναι ο οπτιμιστής με τα γεγονότα”...) και πολλά γεγονότα θα αποδείκνυαν την αλήθεια μία τέτοιας απάντησης. Δεν είναι φερ' ειπείν θλιβερό να επισκέπτεσαι πέντε διαφορετικές εκθέσεις φωτογραφίας σε μία μέρα και στο τέλος της βραδυάς να συνειδητοποιείς ότι δεν σε άγγιξε συναισθηματικά, δεν σε συγκίνησε

Εδώ και χρόνια, σα μορφές που ξεπήδησαν από μυθιστόρημα, ο τυφλός και η κοντή περπατούν κάθε μέρα χιλιόμετρα, σ' ένα κυκλαδίτικο νησί, πιασμένοι χέρι-χέρι - εκείνη τον καθοδηγεί στο καθημερινό οδοιπορικό τους... Ο τυφλός, ένας άνθρωπος που δεν βλέπει όλες εκείνες τις εικόνες που ατενίζουμε όλοι οι υπόλοιποι: τα διαφορετικά χρώματα, τις ονειρικές αποχρώσεις, τους γλυκούς τόνους του γκρίζου, το άσπρο & το μαύρο. Ο τυφλός, ένας άνθρωπος που δεν βλέπει όλες εκείνες τις εικόνες που έχουμε την τύχη να βλέπουμε στις δεκάδες φωτογραφικές εκθέσεις. Φανταστείτε να ζείτε σε μία πραγματικότητα όπου δεν μπορείτε να δείτε ΚΑΜΙΑ απολύτως φωτογραφία, η σκέψη και μόνο φαντάζει ασύλληπτη. Κι όμως ο τυφλός φαν

Λευκωσία, Καλοκαίρι 2009: Κυριακή μεσημέρι, στην περιβόητη οδό Λήδρας. Η ζέστη δυσβάσταχτη, στους δρόμους πηγαινόερχονται πρόσωπα διαφόρων εθνοτήτων, περιποιημένες Ασιάτισες, άντρες Ασιάτες που έχουν βάλει τα καλά τους, Ευρωπαίοι άλλων χωρών, δύσκολα ακούς ελληνικά, φαίνεται πως οι ντόπιοι έχουν προτιμήσει τη δροσιά των κυπριακών παραλιών. Αναντίρρητα άλλες συνήθειες, ήθη & έθιμα. Είσαι στον 11ο όροφο γνωστού πολυκαταστήματος και παρατηρείς από ψηλά, μέσα από τις πελώριες, σκονισμένες τζαμαρίες το συνονθύλευμα καταστάσεων και πραγμάτων: μιναρέδες, βυζαντινές εκκλησιές, διαφορετικές σημαίες, φτωχικές πολυκατοικίες με σχισμένες τέντες, εντυπωσιακά αρχιτεκτονήματα και τόσα άλλα. Αδημονείς καθώς

Πριν λίγες εβδομάδες ανακοινώθηκε, έτσι απλά, η συγχώνευσις του Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης με το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης. Πριν λίγους μήνες γνωστό πολιτιστικό περιοδικό της χώρας “συγχώνευσε” την φωτογραφία με την γενικότερη κατηγορία των εικαστικών. Σχήμα οξύμωρο φαντάζει σε μία εποχή που σε όλον τον πλανήτη διοργανώνονται φωτογραφικά φεστιβάλ, κυκλοφορούν αμιγώς φωτογραφικά περιοδικά, πανεπιστήμια φωτογραφίας σφύζουν από ζωή και τόσα άλλα. Μόνο αυτό το καλοκαίρι έχουμε στο Χιούστον των ΗΠΑ το περιβόητο Fotofest, στην γαλλική Αρλ τις Φωτογραφικές Συναντήσεις, στην Ισπανία το Photoespana, στην Πολωνία 4 παράλληλα διαφορετικά φωτογραφικά φεστιβάλ και τόσα άλλα. Αν

Πριν δύο χρόνια είχε κυκλοφορήσει, για λίγο, στους κινηματογράφους μία ταινία αφιερωμένη στην ζωή της διάσημης φωτογράφου Annie Leibovitz, γυρισμένη από την αδελφή της. Πρόσφατα ξαναείδα το αφιέρωμα, αρκετά πιο προσεκτικά ομολογώ. Η Αμερικανίδα φωτογράφος έγινε ουσιαστικά γνωστή από τις φωτογραφήσεις που έκανε για το ροκ, underground περιοδικό της εποχής της Rolling Stone. Εκεί η μοίρα της (ή η τύχη της) της επεφύλαξε μία έκπληξη: να φωτογραφήσει τον John Lennon γυμνό, σε εμβρυακή στάση, με την αγαπημένη του Yoko Ono. Λίγες ώρες αργότερα ο John Lennon έπεφτε νεκρός. Φαντάζεστε τί έγινε όταν δημοσιεύθηκε αυτή η φωτογραφία στο Rolling Stone μετά τη δολοφονία του. Αργότερα η Leibovitz έγινε μ

Περιφέρομαι στην έκθεση του αμερικανού Meyerowitz η οποία εγκαινιάστηκε πρόσφατα μετά τη Θεσσαλονίκη και στην Αθήνα. Μπροστά μου καλαίσθητες έγχρωμες φωτογραφίες δρόμου της αστικής αμερικανικής πραγματικότητας του '70. Προσεγμένα κάδρα, σύλληψη ιδιαίτερων βλεμμάτων, παράξενη ειρωνία. Από το μυαλό μου περνούν σαν σποτάκια σε fast forward οι εικόνες άλλων γνωστών σήμερα φωτογράφων του ιδίου φωτογραφικού genre κι αναρωτιέμαι σιωπηλά ποιός επηρεάστηκε 'άραγε' από ποιόν; Ποιός ήταν μεταγενέστερος, υπάρχει ή όχι το πρωτόλειο στην τέχνη, έχει τελικά όμως σημασία αν υπάρχει; Τους προβληματισμούς μου διακόπτει ο ερχομός ενός ζευγαριού που με παρόμοιο ζήλο μελετά τις φωτογραφίες δίπλα μου. Οι πορείες

Τόπος: Παλιό γραφικό χωριουδάκι στους πρόποδες χιονοδρομικού κέντρου της Ελλάδας. Είθισται τους χειμερινούς μήνες να ταξιδεύουμε στα χιονισμένα βουνά της χώρας σε μία προσπάθεια συνήθως να αποδράσουμε από την γνωστή αγχωτική καθημερινότητα των αστικών κέντρων. Καταφθάνεις λοιπόν στο παραδοσιακό κατάλυμα του χωριού όπου σκοπεύεις να απολαύσεις μερικές ξέγνοιαστες ημέρες. Κατά την είσοδό σου στον κεντρικό χώρο του πανδοχείου σε υποδέχονται αναπάντεχα ορισμένες από τις γνωστότερες ασπρόμαυρες φωτογραφίες μεγάλου κλασικού Έλληνα φωτογράφου. Οι χαρακτηριστικές του εικόνες από την ελληνική ύπαιθρο αλλά και τα πορτρέτα του σε κοιτούν από παντού: στο εστιατόριο, στους διαδρόμους, στα δωμάτια... Απολ